Acceptatie en Commitment Therapie
Iedereen heeft te maken met lijden in zijn of haar leven, zoals verlies, verdriet, angst, onzekerheid, afwijzing, falen, ziekte, pijn en dood. Er is onderzoek gedaan naar de vraag: “Waarom lijden mensen en hoe kunnen we hen helpen om dat te doorbreken? ”. De conclusie is dat een deel van ons lijden niet te vermijden is, maar dat we een ander deel van ons lijden zelf creëren door hoe we als mens in elkaar zitten.
-
- We vergroten ons lijden als we de pijn in ons leven niet willen ervaren, als we gaan vechten en vluchten. Dat doen we op allerlei manieren, bijvoorbeeld door eten/snoepen, alcohol drinken, spullen kopen, vermijden, piekeren, veel met TV en social media bezig zijn, te hard werken, terugtrekken, ontploffen, enzovoort. Dit gaat ten koste van de dingen die waardevol voor ons zijn.
- Verder lijden we als mens omdat we kunnen denken en daardoor vast kunnen komen te zitten in onze denkwereld (daar hebben dieren geen last van). Ook dat gaat ten koste van aandacht voor waardevolle ervaringen.
ACT richt zich erop om zowel het verzet tegen dat wat er is, als het verstrikt raken in gedachten te doorbreken, zodat er ruimte komt om te leven zoals jij wilt leven.
De toepassing
Vaak komen mensen bij ons met vragen als:
Ik heb last van negatieve gevoelens en gedachten (b.v. angst, somberheid, onzekerheid, piekeren, etc.) en daardoor kan ik niet het leven leiden dat ik zou willen. Wil je mij van mijn negatieve gevoelens en gedachten afhelpen zodat ik mijn leven weer kan oppakken en de dingen kan doen op een manier zoals ik dat wil?
Regelmatig hebben mensen al veel geprobeerd om van de negatieve gevoelens en gedachten af te komen, soms ook al andere psychologische hulp. Uiteindelijk blijkt vaak dat deze innerlijke ervaringen niet onder controle te krijgen zijn. Soms worden ze een tijd minder, maar ze kunnen ineens weer terugkomen. Bovendien kost het tijd, energie en aandacht om die innerlijke ervaringen onder controle proberen te krijgen. Al die tijd, energie en aandacht kan op dat moment niet gebruikt worden voor waardevolle dingen in het leven. Dit veroorzaakt lijden, het leven gaat voorbij terwijl je bezig bent met het worstelen met jezelf. Bovendien blijkt vaak dat die worsteling met jezelf een versterking van je klachten tot gevolg heeft.
ACT gaat op zoek naar iets wat bruikbaarder is en doet dat door bovenstaande hulpvraag om te draaien. We gaan aan de slag om nu te beginnen om een waardengericht leven te leven (commitment) ondanks en met de negatieve gevoelens en gedachten (acceptatie). Bijvoorbeeld mèt je onzekerheid toch aangeven bij je leidinggevende wat belangrijk voor je is.
Dit doorbreekt de negatieve spiraal. ACT werkt veel met praktische oefeningen, ervaringsoefeningen, verhalen en metaforen om dit te leren. We besteden veel aandacht aan hoe je zou willen leven en hoe je dat zou kunnen aanpakken.
Kort samengevat komt ACT hierop neer: Leren datgene te accepteren waar je geen controle over hebt, leren aan te pakken waar je wel controle over hebt en leren het onderscheid tussen die twee te zien.
Mocht je geïnteresseerd zijn in de wetenschappelijke achtergrond: ACT is gefundeerd op gedragswetenschap (net als Cognitieve Gedrags Therapie), met name Functioneel Contextualisme en onderzoek naar taal en denken (Relational Frame Theory). Verder is er veel samenwerking met wetenschap op het gebied van evolutiebiologie, positieve psychologie, neurologie, hechting- en trauma onderzoek. Meer informatie.
